Search
አማርኛ
አማርኛ
በኮቪድ-19 እና በዓለም አቀፉ የመላላኪያ አገልግሎት መዛባት ምክንያት ‹ነጻ የታተመ መጽሐፍ አገልግሎታችንን› ለጊዜው አቋርጠናል፡፡
በዚህ ሁኔታ ምክንያት በዚህ ጊዜ መጽሐፎቻችንን ለእናንተ መላክ አንችልም፡፡
ይህ ወረርሽኝ በቅርቡ እንዲያበቃና የፖስታ አገልግሎት እንዲጀምር ጸልዩ፡፡

መጽሐፍ ቅዱሳዊ ቃሎች፤

አንዳንድ የመጽሐፍ ቅዱሳዊ ቃለ ስያሜዎች አጠር ያሉ ማብራሪያዎች

ከውሃውና ከመንፈሱ ወንጌል ጋር የተዛመዱ።

  • 1. ቤዛ

    የተማረከ ሰው፣ የተያዘ ንብረት ወይም ዕዳን ለመቤዠት የሚከፈል ዋጋ፤ በገንዘብ ችግርን የመፍታት ድርጊት። ብዙውን ጊዜ ቤዛን በአዎንታዊ መልኩ ለመግለጽ ጥቅም ላይ የዋለ (ለምሳሌ፦ ዘጸአት 21፡30 ‘ረብጣ ገንዘብ’፤ ዘኍልቍ 35፡31-32፣ ኢሳይያስ 43፡3 ላይ ‘ቤዛ’)። በአዲስ ኪዳን በማቴዎስ 20፡28 እና በማርቆስ 10፡45 ላይ ቤዛን “የገንዘብ ክፍያ” አድርገው ገልጸውታል።

  • 2 . ለማስተሰረይ፣ ማስተስረያ

    የሰው ዘር ኃጢአቶች በሙሉ ወደ ኢየሱስ የማስተላለፍ ስርዓት። በብሉይ ኪዳን ማስተስረያ በመሥዋዕቱ ራስ ላይ እጆችን በመጫን ኃጢአትን ማስተላለፍ ነበር። በአዲስ ኪዳን ማስተስረያ ማለት በመጥምቁ ዮሐንስ የተፈጸመው የኢየሱስ ጥምቀት ማለት ነው። በዕብራይስጥና ግሪክ ይህ ቃል ኃጢአተኞች ከእግዚአብሔር ጋር ትክክለኛ ዝምድና እንዲኖራቸው ኃጢአትን ወደ ኢየሱስ ክርስቶስ ማስተላለፍ የሚል ፍቺ አለው። አዲስ ኪዳን የማስተስረያ መሥዋዕትን በሚገባ አብራርቶታል፦ የኢየሱስ ጥምቀትና በመስቀል ላይ ሞቱ።
    በብሉይ ኪዳን፦ ‘ማስተስረያ’ የሚለው ቃል በብሉይ ኪዳን ውስጥ 100 ጊዜ ያህል ጥቅም ላይ ውሎዋል፤ ሁልጊዜም በዕብራይስጥ የተገለጠው (ዘሌዋውያን 23፡27፣ 25፡9፣ በዘኍልቍ 5፡8) ‘ካፋር (kaphar)’ (ብዙውን ጊዜ የተጻፈው ‘ስለ ማስተስረይ’ ተብሎ ነው)። ማስተስረያ እጆችን በሕያው ፍየል ራስ ላይ በመጫንና የእስራኤል ልጆች በደሎች ሁሉ በእርሱ ላይ በመናዘዝ የኃጢአቶችን ማስተላለፍ የሚያመላክት የዕብራይስጥ ቃል ትርጉም ነው (ዘሌዋውያን 16፡20)።
    በአዲስ ኪዳን፦ ማስተስረያ ‘ኬፕር (kpr)’ ከሚለው የአራማይክ ቃል ጋር ተዛምዶ ያለው ሲሆን ትርጓሜውም መሸፈን ማለት ነው። ይህም ማለት በአዲስ ኪዳን የኢየሱስ ቤዛነት ጥምቀት ማለት ነው። ኢየሱስ የሰውን ዘር መዳን ለመፈጸም ወደዚህ ዓለም መጥቶ በ30 ዓመቱ ተጠመቀ።

     

  • 3. መጽሐፍ ቅዱሳዊው ማስተስረያ

    ሀ. በብሉይ ኪዳን፣ ማስተስረያ ብዙውን ጊዜ የሚሰጠው በአንድ እንስሳ መሥዋዕትነት አማካይነት ነው (ምሳሌ፦ ዘጸአት 30፡10፣ ዘሌዋውያን 1፡3-5፣ 4፡20-21)።
    ለ. የብሉይ ኪዳን የማስተስረያ መሥዋዕት እሳቤ በአዲስ ኪዳን ተጠብቋል፣ ነገር ግን የሰው ዘር ሁሉ ቤዛነት የተያያዘው ከኢየሱስ ክርስቶስ ጋር ነው። ሐዋርያው ጳውሎስ ኢየሱስ ክርስቶስ ለኃጢአቶቻችን እንደሞተ ተናግሮዋል (1ኛ ቆሮንቶስ 15፡3)።
    ማስተስረያ የሚለው ቃል ጥቅም ላይ የዋለው የዋነኛውን ኃጢአት ለማስተስረይ የሆነውን የክርስቶስን ሞት ለማመላከት ብቻ ሳይሆን የሰዎችን ኃጢአቶች በሙሉ ለመውሰድም ነው። የዓለም ኃጢአቶች ወደ ኢየሱስ ከተላለፉበት ጥምቀት በኋላ (ማቴዎስ 3፡15) እርሱ በመስቀል ላይ ደሙን በማፍሰስ የሰውን ዘር ሁሉ አዳነ (ዘሌዋውያን 1፡1-5፣ ዮሐንስ 19፡30)።
    ሐዋርያው ጳውሎስ በ2ኛ ቆሮንቶስ 5፡14 ላይ ‘አንዱ ስለ ሁሉ ሞተ’ ያብራራና ከዚያም በቀጣዩ ቁጥር 21 ላይ ይህም ‘ስለ እኛ’ እንደነበር ያወሳል፣ በገላትያ 3፡13 ላይም እንደዚሁ ‘ስለ እኛ እርግማን ሆኖ ከሕግ እርግማን ዋጀን’ ይለናል። በአዲስ ኪዳን ውስጥ ኢየሱስን እንደ መሥዋዕት ከሚጠቁሙት ብዙ ቁጥሮች መካከል (ለምሳሌ፦ ኤፌሶን 5፡2)፣ ዮሐንስ 1፡29፣ 36 (‘በግ’—መጥምቁ ዮሐንስ) እና 1ኛ ቆሮንቶስ 5፡7 (‘ፋሲካችን’—ሐዋርያው ጳውሎስ) ይገኛሉ።
    ጳውሎስ በዮርዳኖስ የሆነው የኢየሱስ ጥምቀት ለዓለም ሁሉ ኃጢአቶች የሆነ ማስተስረያ እንደነበር በግልጽ ያስቀምጣል። በሮሜ 6 ላይ የዓለም ኃጢአቶች በሙሉ በመጥምቁ ዮሐንስ በሆነው ጥምቀት አማካይነት ወደ ኢየሱስ እንደተላለፉ አብራርቷል። 
    እርሱ የኢየሱስ መስቀል ላይ መሰቀል የኃጢአት ፍርድና ካሳ እንደነበር፣ የማስተስረያ መሥዋዕትም ለሰዎች ሁሉ ነፍሶች እንደቀረበ ማብራራቱን ይቀጥላል።
    የኢየሱስ ሞት በብሉይ ኪዳን የማስተስረያ መሥዋዕትን ያመለክተናል። በብሉይ ኪዳን የነበረው የእጆች መጫንና በአዲስ ኪዳን ያለው የኢየሱስ ጥምቀት በእግዚአብሔር ሕግ መሠረት የሆኑ ናቸው (ኢሳይያስ 53፡10፣ ማቴዎስ 3፡13-17፣ ዕብራውያን 7፡1-10፣ 18፣ 1ኛ ጴጥሮስ 3፡21)።
    አዲስ ኪዳን በኢየሱስ ጥምቀትና ሞት አያበቃም፣ ነገር ግን የመዳን ፍጻሜ በክርስቶስ ውስጥ መጠመቅና ከእርሱ ጋር መሞት እንደሆነ ይነግረናል (ሮሜ 6፡3-7፣ ገላትያ 2፡19-20)።
    ኢየሱስ ክርስቶስ የዓለምን ኃጢአቶች በሙሉ ለመውሰድ በመጥምቁ ዮሐንስ እንደተጠመቀና ከዚህ የተነሣም እንደተሰቀለ ይነግረናል። ኢየሱስ ክርስቶስ በጥምቀቱና በደሙ አማካይነት የዓለምን ኃጢአቶች ከማንጻቱም በላይ በሰው ዘር ፋንታ ቅጣትን በመቀበልና ስቃይን በመታገስ ከሰይጣን ሐይል አድኖን ወደ እግዚአብሔር ሐይል መልሶናል።
    ስለዚህ የኢየሱስ ቤዛነት ሰዎች ወደ እግዚአብሔር እንዳይቀርቡ ያግዳቸው የነበረውን የኃጢአት ችግር ፈቶዋል። ይህ ታላቅ ሁነት በሰዎችና በእግዚአብሔር መካከል ሰላምንና ስምምነትን በመመለስ፣ በአንድ ጊዜ መዳንን፣ ደስታን (ሮሜ 5፡11)፣ ሕይወትን (ሮሜ 5፡17-18)፣ እና ቤዛነትን (ማቴዎስ 3፡15፣ ዮሐንስ 1፡29፣ ዕብራውያን 10፡1-20፣ ኤፌሶን 1፡7፣ ቆላስያስ 1፡14) አመጣ።

  • 4. የማስተስረያ ቀን

    በዕብራይስጥ ይህ እሳቤ ‘የሽፋን’ ወይም ‘የዕርቅ’ ቀን ማለት ነው። ለአይሁዶች እጅግ አስፈላጊው ቀን በሰባተኛው ወር በአሥረኛው ቀን የሚውለው የማስተስረያ ቀን ነበር (ዘሌዋውያን 23፡27፣ 25፡9)። በዘሌዋውያን 16 ላይ እንደምናየው ሊቀ ካህኑም እንኳን ለተወሰኑ ሥርዓቶች ካልሆነ በስተቀር ወደ ቅድስተ ቅዱሳን መግባት እንደማይችል እናያለን።
    ቅድስተ ቅዱሳኑ ራሱ እንደ እስራኤል ሕዝብ ማስተስረያ ያስፈልገው ነበር፣ ስለዚህ ሊቀ ካህኑ እጆቹን በመሥዋዕቱ ራስ ላይ በመጫን ኃጢአቶችን ለማስተላለፍ መሥዋዕትን ማቅረብ ነበረበት። የእስራኤል ልጆች በማስተስረያ ቀን ስለ እግዚአብሔር ቅድስናና ስለ ኃጢአቶቻቸው ያስቡ ነበር።
    በዚያን ጊዜ እስከ 15 መሥዋዕቶችን ያህል የበዙ፣ (የሚለቀቀውን ፍየል ጨምሮ) 12 የሚቃጠሉ መሥዋዕቶችና 3 የማስተስረያ መሥዋዕቶች ለእግዚአብሔር ይሠዉ ነበር (ዘሌዋውያን 16፡5-29፣ ዘኍልቍ 29፡7-11)። በዘኍልቍ 28፡8 ላይ የተጠቀሰውን ‘ሌላውን ጠቦት’ ከቆጠርን 13 የሚቃጠሉ መስዋዕቶችና 4 የማስተስረያ መሥዋዕቶች ይኖራሉ።
    እስራኤል የዓመቱን ኃጢአቶች የሚያስተስርዩበት ቀን ሰባተኛው ወር አሥረኛው ቀን ነበር። በተመሳሳይ ሁኔታም ለዓለም ሁሉ የሚሆነው የማስተስረያ ቀን ኢየሱስ በመጥምቁ ዮሐንስ የተጠመቀበት ቀን ነበር። ይህ በእርግጥም ለሰው ዘር ሁሉ የማስተስረያ ቀን ነበር (ማቴዎስ 3፡13-17)። ይህ እግዚአብሔር የዓለምን ኃጢአቶች በሙሉ ያነጻበት ቀን ነበር (ማቴዎስ 3፡15)። ይህ እግዚአብሔር “እንደዚህ… ጽድቅን ሁሉ መፈጸም” ያለበት የማስተስረያ ቀን ነበር።

     

  • 5. የማስተስረያ መሥዋዕት

    በብሉይ ኪዳን፦ ልክ እንደ ሌሎቹ መሥዋዕቶች ሁሉ የማስተስረያ መሥዋዕት በመገናኛው ድንኳን ውስጥ ይቀርብ ነበር። ሊቀ ካህኑ ራሱን አንጽቶ ሥርዓቶችን ለማከናወን በሚለብሳቸው የተለመዱ መደበኛ ልብሶች ፋንታ ቅዱስ የሆኑትን የበፍታ መጎናጸፊያዎች ይለብሳል፤ ለእርሱና ለቤተሰቡም የኃጢአት ቁርባን ይሆን ዘንድ ወይፈን፣ የሚቃጠል መሥዋዕት ይሆን ዘንድም አውራ በግ ይመርጣል (ዘሌዋውያን 16፡3-4)።
    ሊቀ ካህኑ ኃጢአትን ለማስተላለፍ እጆቹን በቁርባኖቹ ራስ ላይ ጫነ። እጆችን መጫን የማስተስረያ ቀን አስፈላጊው ክፍል ነበር። ይህ ባይከናወን ኖሮ ያለ እጆች መጫን የኃጢአት ማስተስረያ ሊፈጸም አይችልም ነበር፤ ስለዚህ መሥዋዕቶችን ማቅረብ አይከናወንም ነበር፣ የእስራኤሎችን ዓመታዊ ኃጢአቶችም ማስተላለፍ አይቻልም ነበር።
    በዘሌዋውያን 16፡21 ላይ “አሮንም ሁለቱን እጆቹን በሕያው ፍየል ራስ ላይ ይጭናል፥ በላዩም የእስራኤልን ልጆች በደል ሁሉ፥ መተላለፋቸውንም ሁሉ፥ ኃጢአታቸውንም ሁሉ ይናዝዛል፤ በፍየሉም ራስ ላይ ያሸክመዋል፥ በተዘጋጀው ሰውም እጅ ወደ ምድረ በዳ ይሰድደዋል” ይላል።
    እርሱ ከሕዝቡ የኃጢአት መሥዋዕቶች ይሆኑ ዘንድ ሁለት ፍየሎችን፣ የሚቃጠል መሥዋዕት ይሆን ዘንድም አንድ አውራ በግ ወሰደ (ዘሌዋውያን 16፡5)። ከዚያም በመገናኛው ድንኳን ደጃፍ ላይ በጌታ ፊት ሁለት ፍየሎችን ያቀርብና አንዱን ‘ለይሖዋ’ ሌላውን ‘ለየሚለቀቅ ፍየል’ አድርጎ ለመለየት ዕጣዎችን ይጥላል።
    ለይሖዋ የሆነው ፍየል የኃጢአት መሥዋዕት ሆኖ ይቀርብ ነበር፣ የሚለቀቀው ፍየል ደግሞ የእስራኤልን ሕዝብ ዓመታዊ ኃጢአቶች ለማስተስረይ በጌታ ፊት ሕያው ሆኖ ይቀርብና ከዚያም ወደ ምድረ በዳ ይሰደድ ነበር (ዘሌዋውያን 16፡7-10)።
    የእስራኤል ኃጢአቶች በሊቀ ካህኑ እጆች መጫን ወደሚለቀቀው ፍየል መተላለፍ ነበረባቸው። ከዚያም የእስራኤልን ኃጢአቶች በሙሉ በራሱ ላይ የወሰደው የሚለቀቀው ፍየል ሕዝቡና እግዚአብሔር መካከል ሰላም እንዲሆን ወደ ምድረ በዳ ይሰደዳል። በዚህም የእስራኤል ዓመታዊ ኃጢአቶች ይነጹ ነበር።
    በአዲስ ኪዳን፦ በተመሳሳይ መንገድ ኢየሱስ ክርስቶስ በመጥምቁ ዮሐንስ ተጠመቀ (በብሉይ ኪዳን እጆች መጫን የሚመስለው)፣ የእግዚአብሔርን መዳን የሚፈጽም የመሥዋዕት በግ ሆኖ የዓለምን ኃጢአቶች በሙሉ ወሰደ (ዘሌዋውያን 20፡22፣ ማቴዎስ 3፡15፣ ዮሐንስ 1፡29፣ 36)።
    በብሉይ ኪዳን ዕጣዎቹ ከመጣላቸው በፊት አሮን ለራሱና ለቤተሰቡ የኃጢአት መሥዋዕት የሆነውን ወይፈን ያርዳል (ዘሌዋውያን 16፡11)። ከዚያም በጌታ ፊት ካለው መሠውያ ላይ በተወሰደ የእሳት ፍም የተሞላ ጥና ወስዶ ከተወቀጠው ከጣፋጭ ዕጣን እጁን ሙሉ ይወስድና ከመጋረጃው በስቲያ ይዞት ይገባል። ከዚያም የዕጣኑ ጢስ በስርየት መክደኛው ላይ ይሰፍፍ ዘንድ በጌታ ፊት ዕጣኑን በእሳቱ ላይ ይጨምረዋል። ከወይፈኑም ደም የተወሰነውን ይወስድና በስርየት መክደኛው ላይና ፊት ለፊት ሰባት ጊዜ በጣቱ ይረጨዋል ይረጨዋል (ዘሌዋውያን 16፡12-19)።
    በማስተስረያ ቀን አሮን በመሥዋዕቱ ራስ ላይ እጆቹን መጫን በፍጹም መተው አይቻልም። አሮን እጆቹን በፍየሉ ራስ ላይ ጭኖ የእስራኤልን ኃጢአቶችና በደሎች ሁሉ ወደ ፍየሉ ራስ ያስተላልፋል። ከዚያም ተስማሚ ሰው ፍየሉን ወደ ምድረ በዳ ወስዶ ይለቀዋል። የሚለቀቀው ፍየል የእስራኤልን ኃጢአቶች ይዞ በምድረ በዳ ይቅበዘበዝና በመጨረሻም ለእነርሱ ሲል ይሞታል። ይህ በብሉይ ኪዳን የነበረው የስርየት መሥዋዕት ነበር።
    ይህ በአዲስ ኪዳንም ተመሳሳይ ነው፣ ነገር ግን እንደ የሚለቀቀው ፍየል፣ ኢየሱስ ክርስቶስ በጥምቀቱ የዓለምን ኃጢአቶች በሙሉ በራሱ ላይ ወስዶ፣ ስለ እኛ በመስቀል ላይ ደሙን አፍስሶ ሞተ።
    ስለዚህ አሁን ከኃጢአቶች ሁሉ መዳን ሰማያዊ ሊቀ ካህን ከሆነው ከኢየሱስ ክርስቶስ ጥምቀትና ስቅለት ውጭ ሊመጣ አይችልም። ይህ ከውሃና ከመንፈስ ቅዱስ ዳግም የመወለድ መዳን ፍጻሜ ነው።

  • 6. እጆችን መጫን

    ይህ በብሉይ ኪዳን ኃጢአትን ወደ ኃጢአት መሥዋዕት የማስተላለፍ ሂደት ነው (ዘሌዋውያን 4፡29፣ 16፡21)። በብሉይ ኪዳን ዘመን እግዚአብሔር ሰዎች በመገናኛው ድንኳን ውስጥ እጆቻቸውን በኃጢአት መሥዋዕቶች ራሶች ላይ በመጫን ኃጢአቶቻቸውን እንዲያስተሰርዩ ፈቅዶላቸዋል። ይህም በአዲስ ኪዳን የሚመጣውን የኢየሱስን ጥምቀት ይገልጣል።

  • 7. ጥምቀቱ

    ጥምቀቱ ማለት ① መታጠብ ② መቀበር (መጥለም) እና በመንፈሳዊ ትርጉም ③ በብሉይ ኪዳን እንደተደረገው እጆችን በመጫን ኃጢአትን ማስተላለፍ ማለት ነው።
    በአዲስ ኪዳን ኢየሱስ በመጥምቁ ዮሐንስ የተጠመቀው የዓለምን ኃጢአት በሙሉ ለማንጻት ነበር። ‘የኢየሱስ ጥምቀቱ’ የሰውን ዘር ኃጢአቶች የመውሰድና የዓለምን ኃጢአቶች የማንጻት ትርጉም አለው።
    ኢየሱስ በሰው ዘር ሁሉ ተወካይና በአሮን ባህል የሆነው ሊቀ ካህን በሆነው በአጥማቂው ዮሐንስ በመጠመቅ፣ የዓለምን ኃጢአቶች በሙሉ በራሱ ላይ ወስዶዋል። ይህ የኢየሱስ ጥምቀት አላማ ነበር።
    ‘ጥምቀቱ’ የሚለው ቃል መንፈሳዊ ትርጉም ‘ማስተላለፍ፣ መቀበር’ ማለት ነው። ስለዚህ “የኢየሱስ ጥምቀቱ” ማለት ኃጢአቶች በሙሉ ወደ ኢየሱስ ተላልፈዋል፣ እርሱም በእኛ ፋንታ ተፈርዶበታል ማለት ነው። ኢየሱስ የሰውን ዘር ለማዳን ሲል ኃጢአቶቻችንን መውሰድና ለእነርሱም መሞት ነበረበት።
    ስለዚህ የእርሱ ሞት የእናንተና የእኔ፣ እንዲሁም የዓለም ኃጢአተኞች ሁሉ ሞት ነው፣ የእርሱ ትንሳኤም የሰዎች ሁሉ ትንሣኤ ነው። የኢየሱስ መሥዋዕትነት የኃጢአተኞች መዳን ነው፣ የእርሱ ጥምቀት የሰው ዘር ኃጢአቶች በሙሉ መታጠባቸውን የሚመሰክር ነው።
    መጽሐፍ ቅዱስ “ይህም ውኃ ደግሞ ማለት ጥምቅት ምሳሌው ሆኖ አሁን ያድነናል” (1ኛ ጴጥሮስ 3፡21) ይላል። የኢየሱስ ጥምቀት ኃጢአቶቻችንን በሙሉ በማጥበት ሰዎችን የሚያድነው የጽድቅ መንገድ ነው።
    ኢየሱስ የሰዎች ሁሉ ወኪልና ከአሮን የዘር ግንድ በሆነው ሊቀ ካህን በአጥማቂው ዮሐንስ በመጠመቅ የዓለምን ሐጢያቶች በሙሉ በራሱ ላይ ወስዶዋል፡፡ የእርሱ ጥምቀት አላማው ይህ ነበር፡፡

  • 8. ኃጢአት

    እግዚአብሔርን የሚቃወም ነገር ሁሉ ኃጢአት ነው። ይህ የኦሪጅናል ኃጢአትና እኛ በሕይወት ዘመናችን ሁሉ የምንሠራቸውን መተላለፎች ጨምሮ ኃጢአቶችን ሁሉ ይመለከታል።
    ኃጢአት በግሪክ ‘αμαρτία (hamartia)’ ነው እና ‘ኃጢአት ማድረግ’ ‘ἁμαρτάνω (hamartano)’ ሲሆን ትርጓሜውም ‘ኢላማን መሳት’ ነው። ስለዚህ እጅግ ከባድ ከሆኑት ኃጢአቶች አንዱ በተሳሳተ መንገድ በኢየሱስ ማመንና የመዳን አቅም ማጣት ነው። እውነትን አለማወቅም ሆነ አለማመን የአለመታዘዝን ኃጢአት መሥራትና እግዚአብሔርን መናቅ ነው።
    በእግዚአብሔር ፊት በእውነት እንዲህ ያለ ኃጢአት መሥራት የማንፈልግ ከሆነ የእርሱን ቃሎች በትክክል መረዳትና ኢየሱስ አዳኛችን የመሆኑን እውነት መገንዘብ ይኖርብናል። 
    በእግዚአብሔር ቃሎች አማካይነት የኢየሱስን ጥምቀትና መስቀሉን ማመን ይገባናል። የእግዚአብሔርን ቃል አለመቀበል፣ ከእውነት ማፈንገጥና የሐሰት ጽንሰ አሳቦችን ማመን ኃጢአት ነው።
    መጽሐፍ ቅዱስ እጅግ ከባዱ ኃጢአት እግዚአብሔር የዓለምን ኃጢአቶች በሙሉ እንዳጠበ አለማመን እንደሆነ ይነግረናል። በኢየሱስ ውልደት፣ በጥምቀቱ አማካይነት ኃጢአትን ማጥበቱንና ደሙን በመስቀል ላይ በማፍሰስ ሕይወትን ለእኛ መስጠቱን ማመን ይኖርብናል። አንድ ሰው ኢየሱስ እኛን ከኃጢአቶቻችን ሁሉ ለማላቀቅ እንደተጠመቀ፣ በመስቀል ላይ እንደሞተና እንደተነሣ በሚናገሩት የተጻፉ ቃሎች የማያምን ከሆነ ኃጢአት ነው።

  • 9. ንስሐ

    ከእግዚአብሔር የራቀ ሰው ኃጢአቶቹን ተገንዝቦ ኢየሱስ እንዳጠባቸው እርሱን በማመስገን ወደ እግዚአብሔር ሲመለስ ይህ ንስሐ ተብሎ ይጠራል።
    ሁላችንም የኃጢአት ጅምላች ነን። እውነተኛ ንስሐ ቀጣዩን እውነት መቀበል ነው። እኛ በእግዚአብሔር ፊት ኃጢአተኞች እንደሆንን፣ በሕይወት ዘመናችን ሁሉ ኃጢአት እንደምንሠራና ስንሞት ገሃነም እንደምንወርድ ማመን አለብን። ኢየሱስ እንደ እኛ አይነት ኃጢአተኞችን ለማዳን ወደዚህ ዓለም እንደመጣ በማመን እርሱን መቀበል እንደሚኖርብን፣ እኛን ለማዳንም ኃጢአቶችን ሁሉ (በጥምቀቱ አማካይነት) እንደወሰደ፣ እንደሞተና እንደተነሣ ማመን አለብን። እውነተኛ ንስሐ የራሳችንን አስተሳሰቦች መተውና ወደ እግዚአብሔር መመለስ ነው (የሐዋርያት ሥራ 2፡38)።
    ንስሐ ኃጢአቶቻችንን ማመንና ወደ እግዚአብሔር ቃል መመለስ ነው፣ የውሃውንና የደሙን መዳን ከሙሉ ልባችን መቀበል ነው (1ኛ ዮሐንስ 5፡6)።
    እውነተኛ ንስሐ እኛ ራሳችን ፍጹም ኃጢአተኞች መሆናችንን መቀበልና የእግዚአብሔርን ልጅ ኢየሱስን ከኃጢአቶቻችን ሁሉ ያዳነን አዳኝ አድርገን ማመን ነው። ለመዳንና ከኃጢአቶቻችን ሁሉ ለመነጻት በራሳችን ሥራዎች አማካይነት መንጻት መሞከርን ማቆምና እኛ በእግዚአብሔርና በሕጎቹ ፊት ፈጽመን ኃጢአተኞች መሆናችንን ማመን አለብን። ከዚያም ኢየሱስ በጥምቀቱና በደሙ የሰጠንን የውሃውንና የመንፈስ ቅዱስን ወንጌል ማለትም የመዳኑን እውነት መቀበል ይኖርብናል።
    አንድ ኃጢአተኛ የራሱን አስተሳሰቦችና ፈቃድ ሁሉ መተውና ፈጽሞ ወደ ኢየሱስ መመለስ አለበት። የኢየሱስ ጥምቀት ኃጢአቶቻችንን በሙሉ በራሱ ላይ የወሰደበት እንደሆነ ስናምን እንድናለን።
    በሌላ አነጋገር የኢየሱስ ጥምቀት፣ ስቅለቱና ትንሣኤው ኃጢአተኞችን የሚያድን መንገድ እንደሆነ ማመን ነው። ኢየሱስ በሥጋ መጥቶ ኃጢአቶቻችንን ሁሉ ለማጥበት ተጠመቀና ተሰቀለ። በእነዚህ ሁሉ ላይ ሙሉ እምነት መኖርና ኢየሱስ በእርሱ ለሚያምኑ ሁሉ አዳኝ ለመሆን እንደተነሣ ማመን እውነተኛ ንስሐና ትክክለኛ እምነት ነው።

  • 10. መዳን

    መዳን ማለት ‘ከመስመጥ መዳን’ ማለት ነው። ለኃጢአቶቻችን ገሃነም መግባታችን አይቀርም ብለን ስንቀበልና ኢየሱስ በውልደቱ፣ በጥምቀቱና በመስቀል ላይ ባፈሰሰው ደሙ ከኃጢአቶቻችን ሁሉ እንዳዳነን ስናምን መዳንን እንቀበላለን።
    በኢየሱስ መዳን፣ በኢየሱስ ጥምቀትና ደም በማመን ከኃጢአት የነጹ ሰዎች ‘የዳኑ፣ ዳግም የተወለዱና ጻድቃን’ ተብለው ይጠራሉ።
    ‘መዳን’ የሚለውን ቃል በኢየሱስ በማመን የኦሪጅናል ኃጢአትና በየቀኑ የሚሠሩዋቸውን ኃጢአቶች ጨምሮ ከኃጢአቶቻቸው ሁሉ ለዳኑ ሰዎች ልንጠቀምበት እንችላለን። እየሰመጠ ያለው ሰው እንደሚድን ሁሉ በዓለም ኃጢአት ውስጥ እየሰጠመ ያለ ሰውም ኢየሱስን አዳኙ አድርጎ በማመን፣ በእርሱ ጥምቀትና ደም በማመን፣ የመንፈሳዊ እውነት ቃሎችን በማመን መዳን ይችላል።

  • 11. ዳግም መወለድ

    ይህ ማለት ‘ለሁለተኛ ጊዜ መወለድ’ ማለት ነው። አንድ ኃጢአተኛ በኢየሱስ ጥምቀትና በመስቀሉ በማመን በመንፈሳዊ መልኩ ሲድን ዳግም ይወለዳል።
    በኢየሱስ ጥምቀትና ደም በማመን በመንፈሳዊ መልኩ ዳግም እንወለዳለን። ዳግም የተወለዱ ሰዎች ከኃጢአቶቻቸው ሁሉ የነጹና ‘ያለ ኃጢአት የኢየሱስን መምጣት የሚጠብቁ’ ናቸው።

  • 12. የኃጢአቶች ማስተስረያ

    ይህ ጠቃሚ እሳቤም ከኃጢአት ሙሉ በሙሉ መንጻት ተብሎ ይታወቃል። እኛ በውሃውና በመንፈስ ቅዱስ ወንጌል አማካይነት ለአንዴና ለመጨረሻ ከኃጢአቶች ሁሉ ስንነጻ ኃጢአቶች ይታጠባሉ። በውሃውና በመንፈስ ቅዱስ ወንጌል የሚያምን በኢየሱስ ክርስቶስ የእግዚአብሔር ልጅ ኑባሬነት፣ ሰው ሆኖ ወደዚህ ምድር በመውረዱ፣ ለሁላችንም መዳን በሆኑት የእርሱ ጥምቀትና ስቅለት ማመን ነው።
    ኢየሱስ ለሰው የሰጠው ቤዛነት የሚገኘው ኢየሱስ ራሱ ሰዎችን ሁሉ ከኃጢአት እንደሚያድን (በአዲስ ኪዳን ውስጥ እንደተመዘገበው) በእርሱ ጥምቀትና ደም በማመን የሚገኝ ነው። በመጽሐፍ ቅዱስ ውስጥ ያለው ቤዛነት በኢየሱስ ጥምቀትና ደም ላይ ባለው እምነት አማካይነት የሆነውን የኃጢአቶች መታጠብ ይጠቁማል። ኃጢአቶች በሙሉ ወደ ኢየሱስ ተላልፈዋል፣ ስለዚህ ከእንግዲህ ወዲህ በሰው ዘር ልብ ውስጥ ኃጢአት የለም።
    ራሳችንን የዳንንና ጻድቃን ብለን መጥራት የምንችለው በኢየሱስ ጥምቀት አማካይነት ኃጢአቶቻችንን በሙሉ ወደ ኢየሱስ ካስተላለፍን ብቻ ነው።

  • 13. ኢየሱስ ክርስቶስ

    ኢየሱስ፦ “እርሱ ሕዝቡን ከኃጢአታቸው ያድናቸዋልና” (ማቴዎስ 1፡21)። ኢየሱስ የሚያመላክተው ሰዎችን ሁሉ ከኃጢአቶቻቸው ያዳነውን አዳኝ ነው።
    ክርስቶስ፦ ‘የተቀባ።’ ሰዎች በእግዚአብሔር የተቀቡባቸው ሦስት ይፋዊ ሚናዎች ነበሩ። ኢየሱስ እነዚህን ሚናዎች ሁሉ ፈጽሞዋቸዋል።
    ① የንጉሥ
    ② የነቢይ
    ③ የሰማይ ሊቀ ካህን
    ኢየሱስ ክርስቶስ እነዚህን ሁሉ ነበር። ኢየሱስ ቤዛነትንና መዳንን ያመጣልን ንጉሥ የሆነውን፣ ነቢይ የሆነውን፣ እና የሰማይ ሊቀ ካህን የሆነውን እንደሆነ አድርገን ማመን አለብን። ስለዚህ ‘ኢየሱስ ክርስቶስ’ ብለን እንጠራዋለን። እርሱ በጥምቀቱና በደሙ ከዓለም ኃጢአቶች ሁሉ ያዳነን ሰማያዊ ሊቀ ካህን ነበር።
    ስለዚህ እርሱ በእርሱ ለሚያምኑ ሁሉ ንጉሥ ነው። በፊቱ ስንቀርብ ኃጢአቶቻችንን እንድንገነዘብ ያደርገናል። ከቅድመ አያቶቻችን ጀምሮ ኃጢአተኞች እንደሆንን፣ የኃጢአተኞች ዘሮች በመሆናችንም ኃጢአተኞች ሆነን እንደተወለድንና ከዚህ የተነሣም ከእግዚአብሔር ፍርድ በታች እንደሆንን አስተምሮናል።
    በእርሱ ጥምቀትና ደም አማካይነት ከኃጢአቶቻችን እንደተታጠብን አስተምሮናል። እነዚህን ሥራዎች ሁሉ የሠራው ለእኛ ለኃጢአተኞች ነው።

  • 14. የእግዚአብሔር ሕግ (አስርቱ ትእዛዛት)

    በእግዚአብሔር ሕግ ውስጥ የዕለት ተዕለት ሕይወትን የሚመለከቱ 613 የሕግ አንቀፆች አሉ። ነገር ግን የእነዚህ መሠረት በእግዚአብሔር ፊት ልንጠብቃቸው ያሉት አስርቱ ትዕዛዛት ናቸው። “ይህንን አድርግ” እና “ያንን አታድርግ” የሚሉ ትዕዛዞችና ክልከላዎች አሉ። እነዚህ የኑሮ መመሪያዎች ናቸው፣ የእግዚአብሔር ትዕዛዛት የተሰጡን ኃጢአቶቻችንን እንድናውቅ ነው። በተጻፉት የእግዚአብሔር ትዕዛዛቶች አማካይነት ምን ያህል እርሱን እንደማንታዘዘው መገንዘብ እንችላለን (ሮሜ 3፡19-20)።
    እግዚአብሔር ትዕዛዛቱን የሰጠበት ምክንያት ኃጢአቶቻችንን እንድንገነዘብ ነው። የእርሱን ትዕዛዛቶች በሙሉ በፍጹም መጠበቅ አንችልም፣ ስለዚህ በኢየሱስ ከማመናችን በፊት ኃጢአተኞች የመሆናችንን እውነት በትህትና መቀበል አለብን። በእርሱ ትዕዛዛቶች ለመኖር በመሞከር በጭራሽ የዕብሪትን ኃጢአት መሥራት የለብንም። እኛ ሁላችን ኃጢአተኞች ነን እና እግዚአብሔርም በእርሱ ሕግ መሠረት ፈጽሞ መኖር እንደማንችል ያውቃል። ስለዚህ ሰው ሆኖ ወደዚህ ዓለም መጣ፣ ተጠመቀ፣ በመስቀል ላይም ተኮነነ።
    ሕጉ የእግዚአብሔር ሕግ ምን ያህል ፍጹም እንደሆነና እኛ ሰዎች በእርግጥ ምን ያህል ደካሞች እንደሆንን ያሳያል። በተመሳሳይ ጊዜም የእግዚአብሔር ቅድስናና ፍጽምና በእግዚአብሔር ሕግ ውስጥ ተገልጠዋል።

  • 15. ኢየሱስ የተጠመቀበት የዮርዳኖስ ወንዝ

    የዮርዳኖስ ወንዝ በፍጥነት ወደ ሙት ባህር ይፈስሳል፣ በዚያም ምንም ዓይነት ሕይወት የለም። የሙት ባህር ወለል ከባህር ጠለል በ400 ሜትር ዝቅ ያለ ነው። ስለዚህ የሙት ባህር ውሃ ወደ የትም ስፍራ መፍሰስ አይችልም፣ በሙት ባህር ውስጥ የተቆለፈ ነው።
    ኢየሱስ በሞት ወንዝ (የዮርዳኖስ ወንዝ) ውስጥ በመጥምቁ ዮሐንስ ተጠመቀ።
    ይህም በልቦቻቸው ውስጥ ኃጢአቶች ከሌሉባቸው ሰዎች በቀር ሰዎች በሙሉ ለኃጢአቶቻቸው በመጨረሻ የዘላለም ኩነኔ እንደሚገጥማቸው ያመለክታል።
    ስለዚህ የዮርዳኖስ ወንዝ ኃጢአቶች የሚነጹበት፣ ኃጢአተኞችም የሚሞቱበት ወንዝ ነው። በአጭሩ፣ ይህ የቤዛነት ወንዝ ነው፣ በዚያም የዓለም ኃጢአቶች በሙሉ በኢየሱስ ጥምቀት አማካይነት፣ ኃጢአቶች ወደ እርሱ በመተላለፋቸው ተነጹ።
    ኢየሱስ በሞት ባህር (በዮርዳኖስ ወንዝ) ውስጥ በአጥማቂው ዮሐንስ ተጠመቀ፡፡